به گزارش خبرگزاری حوزه، «آیات و نکات»، پرونده رمضانی رسانه رسمی حوزه برای ماه مبارک رمضان است که حجت‌الاسلام امین اسدپور از پژوهشگران قرآنی در سی شماره به بیان سی آیه از قرآن کریم پرداخته که به صورت روزانه تقدیم شما خوبان خواهد شد.

بسم الله الرحمن الرحیم

آیه منتخب از جزء سوم، آیه ۲۶۹ از سوره مبارکه بقره است.

حضرت حق در این آیه می‌فرماید: «یُؤْتِی الْحِکْمَةَ مَن یَشَاءُ ۚ وَمَن یُؤْتَ الْحِکْمَةَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْرًا کَثِیرًا ۗ وَمَا یَذَّکَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ / خداوند متعال فیض حمکت را به هر کس که بخواهد عطا می کند و به هر کس که حکمت و در واقع دانش را بخشیده، خیر کثیر و مرحمت و عنایت زیادی را روزی او کرده است و این حقیقت را جز صاحبان اندیشه و خرد متذکر نیست».

حکمت در عرف به معنای فعل سنجیده، فعل روی حساب و کتاب به کار می رود.

در ادبیات تخصصی دانش های حکمی، حکمت را معادل نقطه اعتدال بین علم و جهل به شمار آورده‌اند. یعنی گاهی اوقات علم جنبه‌های افراطی پیدا می کند و گاهی جنبه‌ی تفریط آن، کنار گذاشتن علم و عقلانیت می‌شود.

این دوگانه نقطه تعدیل و نقطه اعتدالی را در ادبیات تخصصی، به عنوان فضیلت حکمت قلمداد کرده‌اند .

اینکه قرآن لزوما اصطلاح تخصصی حکم را بیان می‌کند یا نه، همان معنای عرفی و لغوی حکمت مد نظر آیه شریفه است و محل بحث بین مفسرین می باشد؛ اما به نظر می رسد که آن جامع معنایی که در این حکمت مدنظر است، آن سنجش و دستگاه محاسبات داشتن می‌باشد.

شاید در معادلات امروزی بتوان حکمت را به معنای یک عقلانیت و یک دستگاه محاسباتی دانست که انسان هم مدار دانایی و دانش خود و هم اعمال خودش را با آن دستگاه محاسباتی باید بسنجد.

اینجا مشخص می‌شود که داشتن عقلانیت و حکمت ورزی، جزو موهبت‌های بزرگ الهی است و خداوند متعال این گونه تمجید کرده که «مَن یُؤْتَ الْحِکْمَةَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْرًا کَثِیرًا». هر کسی که رفتار، اعمال، دستگاه دانایی و دانشش سنجیده و براساس حساب و کتاب باشد، به درد دنیا و آخرتش، به درد حیات جاودانه اش بخورد و به کار بیاید، این شخص حکیم است و فعلش حکیمانه صادر می‌شود.

طبیعتا این خیر کثیر همان بهره و حظِ‌ وجودیست که از حیات و زندگی خودش خواهد داشت.

لذا حکمت و عقلانیت جزو فضیلت ها و ارزش‌های قرآنی است و قرآن سنگ بنای دانش و مدیریت رفتار را بر اساس این حکمت و عقلانیت استوار کرده است.

امیدواریم که ان‌شاءالله همه ما از این حکمت که در قرآن خیر کثیر شمرده شده، بهره ببریم و از تفریط جهل و افراط در علم ورزی هایی که فایده و منفعت جاودانه برای انسان ندارد دور باشیم. ان شاءالله دانایی و رفتارمان بر اساس دستگاه محاسباتی قرآنی تنظیم شود.